Betonizacja.

Nie wiem, czy ktoś jeszcze o tym pamięta, ale całkiem niedawno tam były jeszcze drzewa i sporo trawy:


Jeżeli ktoś nieczęsto wita centrum Warszawy, to pomogę - to ulica równoległa do Marszałkowskiej, tam gdzie kiedyś było Kino Relax, a to po prawej to Galeria Centrum.

Dokoła trawników były również murki z ławeczkami, na których można było sobie przysiąść, chociażby z falafelem (a niedaleko gdzieś niezłe dają, jeżeli mnie pamięć nie myli). Czasami ponad szum Marszałkowskiej przebijał się szum liści, a i chyba kiedyś słyszałam tam ptaki. Obecnie nawet gołębia nie uświadczysz.

Trudno również, nawet z wyobraźnią bogatą jak moja, zamienić słupy w drzewa. Innowacyjnie, nie ma już żadnych ławeczek, koszy na śmieci też nie zauważyłam (mogły się gdzieś ukryć, kto ich tam wie). Krajobraz przypomina mi trochę Dworzec Centralny, tylko bez dachu i torów.

Architekci zafundowali miastu kolejną (pseudo-futyrystyczną) betonową patelnię pokroju placyku pod Metrem Centrum.

Zastanawiające, czerpiąc inspirację po trzoszę z "Odzyskać miasto" Urbańskiego, po troszę z własnych obserwacji, jest to, że architektura miejska ma coraz mniejsze przełożenie na faktyczne potrzeby jej mieszkańców. Jestem pewna, że kogo by się na tym betonie nie spytać o opinię na jego temat, odpowiedzi byłyby podobne do siebie i miałyby negatywny wydźwięk.

Miasto generalnie, a Warszawa w szczególności, nie potrzebuje kolejnych metrów kwadratowych betonu czy kostki brukowej.

Ostatnio odremontowali jeden z parków na Pradze - zastępując ścieżki kostką brukową i instalując zamykaną na noc bramę; w ten sposób zabija się ducha miasta, zabija się w nim ostatnie przebłyski natury. Trwają dyskusje nad "odremontowaniem" Parku Skaryszewskiego. Jeżeli w ten sam deseń, co jego poprzednika, to dziękuję, wysiadam. W środku parku znajduje się muszla koncertowa - kiedyś, przed remontem, dostępna dla wszystkich; znajomi robili tam gitarowe koncerty dla swoich najbliższych, po prostu umawiali się na miejscu i zajmowali scenę. Dzisiaj nie byłoby to możliwe - po renowacji scenę ogrodzono murem i kratami, zainstalowano obrzydliwe (i niewygodne) plastikowe krzesełka oraz ochroniarzy.

Za każdym razem, gdy odnawia się dyskusja na temat zagospodarowania prawego brzegu Wisły, zamieram w duchu. Jest to jedno z ostatnich przebłysków prawdziwej natury w mieście - nie ułożonych, wyliczonych rabatków z mizernymi tudzież egzotycznymi roślinkami, takiej żałosnej, new-age'owej, parodii natury. Spacerując ukrytymi między drzewami ścieżkami (odkrytymi przeze mnie, nota bene, dopiero trzy albo cztery miesiące temu) można bardzo skutecznie uciec od zgiełku miasta, nie wychodząc z niego.

Jest właśnie taki park w Sztokholmie; w porównaniu z obszarem miasta - naprawdę ogromny. Różnica między Sztokholmem a Warszawą jest jednakże taka, że tamtejsze władze o park dbają, podczas gdy nasze myślą, pod co by te drzewa powycinać.

Wydaje się, że architektów miejskich pożera ich własna fantazja; dają się jej ponieść tak bardzo, że zapominają zupełnie o celach architektury w mieście. Ma ona nie tylko "ładnie wyglądać" (niestety, jak widać na załączonym obrazku, nawet to nie zawsze się udaje), ale - co ważniejsze - integrować miejską społeczność. A miejsce takie, jak to ze zdjęcia, dezintegruje.


PS. To jeszcze nie koniec - ciąg dalszy nastąpi, jestem na etapie zbierania materiałów. Temat-rzeka.
PS2. Przerażona swoim poziomem noł-laj-fiz-mu, wszystkie zdjęcia z ostatnich kilku postów robiłam sama, śmigając po mieście na Vendecie, chociaż trudno w to uwierzyć.